Το eCommerce (ηλεκτρονικό εμπόριο), γνωστό και ως electronic commerce, αποτελεί ένα επιχειρηματικό μοντέλο, το οποίο περιλαμβάνει συναλλαγές που πραγματοποιούνται στο διαδίκτυο. Μέσα σ’ έναν αιώνα περίπου, κατόρθωσε να φέρει την επανάσταση στη λιανική και εξελίχθηκε ιδιαίτερα, προκειμένου να ανταποκριθεί στις μεταβαλλόμενες ανάγκες των καταναλωτών του σήμερα. Είναι χαρακτηριστικό ότι, από το 2016, το μερίδιο των online πωλήσεων λιανικής έναντι του συνόλου των πωλήσεων λιανικής παγκοσμίως κατέγραψε αύξηση από 10,5%, ενώ για το έτος 2019, οι παγκόσμιες πωλήσεις ηλεκτρονικού εμπορίου έφτασαν τον εντυπωσιακό αριθμό των 3,5 τρισεκατομμυρίων δολαρίων!
Η κρίση που προκλήθηκε από την παγκόσμια πανδημία (COVID-19) την τελευταία τριετία, δημιούργησε ένα εμφανώς διαφοροποιημένο εμπορικό περιβάλλον. Η άμεση και αναγκαστική χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας (web – internet) άλλαξε τη συμπεριφορά των καταναλωτών σε βάρος της offline λιανικής, φέρνοντας ένα μεγάλο ποσοστό των παραδοσιακών καταναλωτών στα ηλεκτρονικά καταστήματα.
Το γεγονός αυτό απέδειξε, αφενός ότι δημιουργήθηκαν δραστικές αλλαγές στις συνήθειες των καταναλωτών και αφετέρου ότι το ηλεκτρονικό εμπόριο αποτελεί πλέον, μια όλο και πιο προσοδοφόρα επιλογή για τις επιχειρήσεις.
Ας πάρουμε ωστόσο τα πράγματα από την αρχή, παρακολουθώντας το ηλεκτρονικό εμπόριο από την πρώτη του μορφή, έως και τη διείσδυσή του, με αμείωτη ένταση, στον σύγχρονο επιχειρηματικό κόσμο.
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ
Εμπνευστής του ηλεκτρονικού εμπορίου υπήρξε ο Michael Aldrich, ο οποίος το 1979 συνέδεσε την τηλεόρασή του με έναν υπολογιστή χρησιμοποιώντας την τηλεφωνική του γραμμή. Μπορεί η συγκεκριμένη ιστορία να μην παραπέμπει άμεσα στο ηλεκτρονικό εμπόριο, όπως το ξέρουμε σήμερα, ωστόσο αυτή ήταν που έδωσε την ιδέα πραγματοποίησης αγορών, χωρίς την ανάγκη της επίσκεψης του πελάτη στο φυσικό κατάστημα.
Ακριβώς, λοιπόν, επειδή εκείνη την εποχή, οι περισσότεροι άνθρωποι δεν διέθεταν υπολογιστές, δύο σημαντικά ονόματα ήρθαν για να συστήσουν αυτούς στο ευρύ κοινό, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο στο ηλεκτρονικό εμπόριο. Ήταν ο Bill Gates και ο Steve Jobs, οι οποίοι έδωσαν ευθέως τη σκυτάλη στον Jeff Bezos και την Amazon (1994), το ηλεκτρονικό κατάστημα που πλέον θεωρείται ένα από τα πιο δημοφιλή e-shops του σύγχρονου κόσμου.
ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΤΑΣΕΙΣ
Ο 21ος αιώνας, στη συνέχεια, υπήρξε ιδιαίτερα ευνοϊκός για το ηλεκτρονικό εμπόριο, το οποίο με την εκτόξευση των παγκόσμιων πωλήσεων, εξελίχθηκε σε μια αυξανόμενη και κερδοφόρα βιομηχανία. Η τεχνολογική ανάπτυξη έκτοτε, άρχισε να εισαγάγει νέες ορολογίες και τάσεις, την ώρα που τα επιχειρηματικά μοντέλα του ηλεκτρονικού εμπορίου διευρύνονταν. Συγκεκριμένα:
- Το μοντέλο B2B, business to business, πραγματοποιείται όταν μια επιχείρηση πωλεί προϊόντα σε άλλες επιχειρήσεις. Η Alibaba είναι ένα παράδειγμα μιας τέτοιας επιχείρησης, καθώς οι προμηθευτές της πωλούν τα προϊόντα τους σε άλλες επιχειρήσεις. Οι τιμές της είναι εξαιρετικά χαμηλές, καθώς αποτελούν τιμές χονδρικής για να μπορούν οι επιχειρήσεις να αποκομίσουν κέρδος από τα προϊόντα τους.
- Το μοντέλο B2C, business to consumer, περιλαμβάνει επιχειρήσεις που πωλούν προϊόντα στους καταναλωτές, π.χ. η Amazon, που προαναφέραμε.
- Το μοντέλο C2C, consumer to consumer, πραγματοποιείται όταν οι καταναλωτές πωλούν σε άλλους καταναλωτές, π.χ. eBay.
- Το μοντέλο C2B, consumer to business, πραγματοποιείται όταν ένας καταναλωτής πωλεί τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες του σε μια επιχείρηση ή έναν οργανισμό, π.χ. ένας φωτογράφος που πωλεί τη φωτογραφία του σε μια επιχείρηση.
Επιπλέον, στην ορολογία προστέθηκε και το eCommerce Website. Από το Physical Goods eCommerce Website, δηλαδή, το ηλεκτρονικό κατάστημα των εμπόρων με σκοπό την πώληση προϊόντων σε ένα ευρύτερο κοινό, έως το Service-Based eCommerce Website που λειτουργεί ως σύνδεσμος μεταξύ ενός ελεύθερου επαγγελματία και των δυνητικών πελατών του… όλα δείχνουν πως η σύγχρονη εμπορική δραστηριότητα ξεπερνά τα όρια μιας απλής web based εφαρμογής e-shop και απαιτεί προηγμένες τεχνολογίες και υπηρεσίες.
Λογισμικά όπως οι πλατφόρμες ηλεκτρονικού εμπορίου, επιτρέπουν στις επιχειρήσεις να δημιουργούν ηλεκτρονικά καταστήματα. Σ’ αυτά, εκείνες μπορούν να πωλούν προϊόντα ή υπηρεσίες σε ανθρώπους διεθνώς, χρησιμοποιώντας υπηρεσίες παράδοσης για τη μεταφορά των προϊόντων τους σε πελάτες (π.χ. Shopify).
Καθώς, επομένως, τα δίκτυα και οι τεχνολογικές πλατφόρμες βελτιώνονται σε ταχύτητα και ασφάλεια, όλο και περισσότεροι καταναλωτές στο άμεσο μέλλον θα εμπιστεύονται για τις αγορές τους τα ηλεκτρονικά καταστήματα και θα εξοικειώνονται με τις καινοτομίες και τις διευκολύνσεις που προσφέρουν τα κορυφαία brands στο ηλεκτρονικό εμπόριο.
Αναμένουμε μια ακόμη μεγαλύτερη επίδραση της τεχνολογίας στο eCommerce, με μια πιο virtual ή augmented πραγματικότητα για τους αγοραστές τα επόμενα χρόνια. Αξίζει, λοιπόν, να επενδύσουμε σε μια βαθύτερη γνώση του ηλεκτρονικού εμπορίου, που ραγδαία μετουσιώνεται σε έναν άκρως ανταγωνιστικό και απαιτητικό κλάδο.